چطور برای کودکان کتاب مناسب انتخاب کنیم؟

از اهمیت کتاب و کتاب‌خوانی فراوان گفته‌اند، از جمله اینکه انسان را از دنیای خود و محیط مأنوسِ پیرامون جدا می‌کند و به عالم خیال و فکر می‌برد. کتاب‌خوانی جهان آدمی را گسترده می‌کند و فرصت لمسِ تجربه‌هایی نو فراهم می‌آورد، تجربه‌هایی که اگر امکانش از راه خواندن به دست نیاید، چه‌بسا تا آخر عمر نصیب شخص نشود. این‌ها همه برای کودک و نوجوان هم صادق است و حتی شاید بتوان گفت برای این گروه پراهمیت‌تر است. کتاب‌خوانی برای کودک و نوجوان فرصت مناسبی پدید می‌آورد برای تنها بودن و فکر کردن و خیال‌پردازی در حیاط‌خلوت ذهن.

اما هر کتابی ظرفیت و توانِ چنین کاری را ندارد. آنچه به‌ویژه دربارۀ کودک و نوجوان مهم است، یافتن و خواندن کتابِ ناب و مناسب است، کتابی که این نوع مخاطب با آن ارتباط بگیرد و از خواندنش لذت ببرد.

سرفصل‌ها

  • ادبیات کودک و نوجوان چیست؟
  • چه کتابی در حوزۀ ادبیات کودک و نوجوان می‌گنجد؟
  • کتابِ خوب برای کودک و نوجوان چه ویژگی‌هایی دارد؟
  • ملاک‌های مناسب‌بودن کتاب برای کودک و نوجوان چیست؟

این وبینار مناسب من هست؟

در این وبینار، مریم سجادی‌نژاد (کارشناس ارشد ادبیات کودک و نوجوان و تسهیل‌گر فلسفه با کودکان) راه‌وچاه انتخاب کتاب برای کودک و نوجوان را شرح می‌دهد. وبینار «چطور برای کودکان کتاب مناسب انتخاب کنیم؟» مناسب والدها و مربی‌ها و تمام کسانی است که می‌خواهند برای کودک یا نونهال یا نوجوانی کتاب تهیه کنند.

مدت وبینار چقدر است؟

یک و نیم ساعت.

با ثبت‌نام در وبینار «چطور برای کودکان کتاب مناسب انتخاب کنیم؟» چه چیزهایی دریافت می‌کنم؟

  • امکان دسترسی به ویدئوی وبینار
  • امکان دریافت فایل‌های تکمیلی وبینار
  • امکان حضور در وبینارِ زنده، در موعد مقرر، همراه با اطلاع‌رسانی و یادآوری‌های دقیق ایمیلی و پیامکی

چطور در وبینار ثبت‌نام کنم؟

کافی است روی دکمۀ «ثبت‌نام در وبینار» کلیک کنید.

چطور وارد وبینار شوم؟

در زمان مقرر، ابتدا به حساب کاربری‌تان در یادِمی وارد شوید و سپس از همین صفحه روی دکمۀ «ورود به وبینار» کلیک کنید و گزینهٔ «مهمان» را انتخاب کنید. صبح روز برگزاری نیز ایمیل و پیامک حاوی لینک ورود برایتان ارسال می‌شود. هنگام شروع برگزاری نیز مجدداً پیامکی حاوی لینک ورود برایتان ارسال می‌شود.

سؤال‌های پرتکرار

خیر، نیاز به نصب هیچ نرم‌افزاری نیست. کافی است در زمان مقرر وارد همین صفحه شوی و روی دکمۀ ورود به وبینار کلیک کنی.
با هر دو می‌توانی. ولی برای اینکه جزئیات را بهتر ببینی، بهتر است از کامپیوتر دسکتاپ استفاده کنی.
بله، ویدئوی وبینار، از ۷۲ ساعت بعد از برگزاری، در همین صفحه در دسترس کسانی که در وبینار ثبت‌نام کرده‌اند قرار می‌گیرد.

دیدگاه‌ها دربارۀ این وبینار

برای ثبت دیدگاه لطفاً وارد حساب کاربری‌ات شو.

سلام.
وقت به‌خیر.
ویدئوی این وبینار را دیدم. مرا یاد دوران تحصیلی‌ام انداخت. خوشحالم که این وبینار برگزار شد تا اندکی جایگاه واقعی ادبیات کودک و زحمت‌هایی که نویسنده‌ها و مترجم‌های عزیز در این حوزه می‌کشند، آشکار شود. خانم سجادی‌نژاد با سخنان شیوایشان و شروع جذابشان باعث شدند که گذشت زمان را متوجه نشوم. پیوستگی مطالب عالی بود؛ ولی چند نکته به نظرم رسید که بیان می‌کنم:
1. این نشست اطلاعات درستی و به‌روزی به خوانندۀ خود می‌داد. مثلاً از کتابفروشی «کتابک» نام برده شد که نشان‌دهندۀ ارتباط سخنران با این مجموعه است. علاوه بر اینها باید از انجمن‌ نویسندگان کودکان و نوجوان، مؤسسۀ مادران امروز، فرهنگنامۀ کودکان و نوجوانان هم نام برده می‌شد.
2. نکتۀ دوم دربارۀ شکسته‌نویسی بود که از آقای یوسفی سؤال کردید که تا چه سنی باید برای کودکان ناشکسته بنویسیم، به‌نظر من سن خاصی را نمی‌توان برایش در نظر گرفت؛ چون این موضوع هم به عوامل اجتماعی، اقتصادی، خانواده، میزان کتاب‌خوان‌بودن والدین و درنتیجۀ آن فرزندان خانواده وابسته است.
3. موضوع این نشست «چگونگی انتخاب مناسب کتاب کودکی برای فرزندان»مان است. چرا تنها کتاب کودک؟ چرا برای نوجوانان نه؟ به‌نظرم این نشست باید ادامه می‌یافت یا ادامه پیدا کند. علاوه بر این کودکان هرکدام ویژگی‌هایی دارند که با ویژگی‌های کودکان دیگر متفاوت‌اند. ممکن نیست که همۀ معیارها را بر یک مبنا اساس قرار دهیم.
4. من با تعریف ادبیات کودک از این دیدگاه مشکل دارم. به‌نظرم این تعریف جامع نیست. اگر بخواهیم بر این مبنا نظر دهیم، به آثار بی‌کیفیتی که چه ترجمه چه تألیف باشد، همه در گروه ادبیات جای می‌گیرند و به‌نظرم باید آگاهانه کتاب باکیفیت برای فرزندان این مرزوبوم بخوانیم تا اطلاعات صحیحی را بر دانسته‌هایشان بیفزایند.
5. همان‌طور که گفتم این نشست می‌طلبد، ادامه‌دار باشد. این نشست سرآغاز راه دشوار و پرپیچ‌وخم ادبیات کودک و نوجوان است. موضوع‌های مختلفی می‌توان از دل این نشست بیرون آورد. یکی از این موضوع‌ها انتخاب تصویرگری مناسب است. همان‌طور که خانم سجادی‌نژاد هم در این باره اطلاع دارند، کتاب‌هایی که غالباً برای کودکان و نوجوانان، به‌خصوص نوجوانان (چون برخلاف خانم سجادی‌نژاد که بیشتر با کتاب‌های کودکان سرگرم هستند، تخصصم در حوزۀ نوجوان بوده) ترجمه‌ای هستند. می‌خواهم بگویم که دست نویسندۀ خارجی بیشتر باز است و تجربه‌های بیشتری در این باره دارند. همچنین تصویرگرانی که در کشورهای دیگری مشغول به فعالیت‌اند، محدودیت‌های کمتری با کسانی که در این حرفه در ایران مشغول به کارند. یکی از دغدغه‌ها، مسئلۀ تأمین معاش است. نویسنده یا تصویرگر در ایران علاوه بر شغل نویسندگی یا تصویرگری مشغول به فعالیت دیگری هستند یا اگر تصویرگرند زندگی‌شان به‌سختی می‌گذرد. این تأثیر را روی صنعت نشر و مواد خواندنی کودکان و نوجوانان مشاهده می‌کنیم. مثلاً در کتاب «پیل و زرافه» که در پرده‌نگار توضیح دادید، من به‌دلیل اینکه دست تصویرگر بسته است و حتماً تصویرگر با تیغ گزندۀ سانسور مواجه شده است، تصویرگری بجایی می‌دانم.
6. باید در این فهرست از انتشارات «طلایی» و «دیبایه» و حتی «کتاب‌پارک» نام می‌بردید.
به‌هرحال از خانم سجادی‌نژاد به‌خاطر شروع این راه تشکر می‌کنم. ایشان مرا قلقلک داد تا دوباره بروم کتاب‌هایی در این حوزه٬ها بخوانم. سپاس از مجموعۀ یادمی.

سلام خانم نوروزی
خیلی سپاسگزارم که بادقت تمام وبینار رو دیدید. و بسیار سپاسگزارم بابت نظرهای دقیق‌تون ‌‌و ارائه‌ی نام مجموعه ‌‌و ناشرهایی که مدنظرتون بود.
خوشحال‌تر می‌شم که این وبینار راه گفت‌وگو رو باز کنه یا وبیناری در نقد و نظر ادک داشته باشیم تا نظرات همگی به هم‌فکری گذاشته بشه.
درباره‌ی تعریف ادک، همون‌طور که می‌دونید یکی از نگاه‌ها و زاویه‌ی دیدهاست. بنابراین مخالفت شما کاملن به‌جاست. معتقدم کودکی که در انتخاب آزاد گذاشته بشه، حتی اگر زمانی کتابی که از نظر منِ بزرگسال بد هست رو انتخاب کنه، همین کار سبب می‌شه با مقایسه‌ی کتاب‌هایی که داره قدرت تشخیص و نقد پیدا کنه. و البته که تسهیل‌گری در کنار کودک راه بسیار خوبیه تا کتاب مناسبش رو پیدا کنه. یک مروج و تسهیل‌گر با همراهی و پرسش و پاسخ و گفت‌وگو به مراحع کمک می‌کنه تا کتاب مناسب‌تری انتخاب کنه.
ملاک‌هایی که برای کتاب‌ها در وبینار بیان شد، ویژگی‌های کلی کتاب‌های مطلوب در حوزه‌ی ادک بود‌ در وبینار هم بارها اشاره شد که در انتخاب کتاب، ویژگی‌های کودک بسیار بسیار مهمه.
موافق هستم که این وبینار می‌تونه سرآغاز نشست‌هایی در حوزه‌ی ادک باشه به‌ویژه در حوزه‌ی نوجوان.
خوشحالم که این وبینار شما رو ترعیب کرده به بازخوانی و پژوهش.
امیدوارم زمینه‌ی گفت‌وگوی بیشتر فراهم بشه.
سپاس مجدد بابت توجهتون.

سپاس از شما.
از نشست عالی و سودمندتان تشکر می‌کنم.

سلام و ارادت. باز هم یک موضوع جذاب از یادمی.
ضمن تشکر، خواستم پیشنهاد بدهم بد نیست این وبینار راه را در یادمی باز کند برای برگزاری وبینارها یا حتی یک دورۀ آموزشی مفصل در حوزه ترجمۀ کتاب کودک.
موفق باشید.

یادِمی 22-1-1402
خیلی خوشحالیم که آموزش‌ها بر بستر یادِمی را مفید و جذاب می‌دانید. باعث افتخارمان است و نتیجۀ تلاش و اعتمادِ مدرسانی چون مریم سجادی‌نژاد.

و خیلی ممنونیم که موضوع به یادِمی پیشنهاد می‌دهید. تلاش می‌کنیم در موضوعی که فرمودید هم آموزش‌هایی در یادِمی ارائه شود. اگر مدرس خاصی هم برای این موضوع مدنظرتان هست، بفرمایید تا با ایشان گفت‌وگو کنیم.

سلام مجدد.
یادمی بدون اغراق از بهترین‌هاست و از بابت همراهی با آن بسیار خوشحالم.
خوشبختانه مترجمان کاربلد در این حوزه کم نیستند؛ از جمله سرکار خانم محبوبه نجف‌خانی، آقایان رضی هیرمندی، حسین ابراهیمی الوند و ... . اما راستش نمی‌دانم کدام یک از مترحمان عزیز در حوزه ترجمه کتاب کودک به‌صورت روشمند این مهارت را آموزش هم می‌دهند.