اصول گفت‌وگوی ویراستارانه
حرفۀ ویراستاری مثل یک کوه یخ است. نوک این کوه یخ دانستن نکاتی دربارۀ درست‌نویسی و توانایی اجرای آن‌ها در متن است که کارگاه‌های جورواجور ویرایش این قسمت را آموزش می‌دهند. اما آن مهارت‌های زیربنایی برای ویراستارشدن چه؟ یکی‌اش همین مهارت گفت‌وگو با نویسنده و اقناع او و گرفتن بهترین پاسخ از وی و پیش‌بردن پروژۀ ویرایشی با دل خوش و دست پر و همراهی نویسنده است.
تا حالا برایتان پیش آمده که صرفاً برای یک کامنت که از سر دل‌سوزی در متن گذاشته‌اید، بین شما و نویسنده شکراب شده باشد و کل زحماتتان به چشم نیاید و بی‌اجر شوید و نویسنده سنگ روی یختان کند؟! شده با خودتان گفته باشید چه آدم قدرنشناسی! چقدر بی‌دقت! شده از پاسخ‌های نامفهوم نویسنده به پرسش‌هایتان کلافه شده باشید و آخر هم نتوانسته باشید متن را اصلاح کنید؟ اگر ویراستاری کرده باشید و مخصوصاً آزادکار بوده باشید، حتماً برایتان پیش آمده.
می‌دانید چطور باید دربارۀ ابهامات موجود در متن با نویسنده گفت‌وگو کنیم؟ در رابطۀ حساس و تنش‌زای ویراستار و نویسنده، چطور به نویسنده بگوییم: «متنت این خطا را دارد» که به او برنخورد؟ چطور موجودی خرده‌گیر به نظر نرسیم؟ چطور بهترین پاسخ را از نویسنده بگیریم؟ اصلاً چند تا کامنت برای نویسنده بگذاریم؟ آیا لازم است برای سایر عوامل نشر مثل صفحه‌آرا و حروف‌چین هم کامنت بگذاریم؟
وبینار «اصول گفت‌وگوی ویراستارانه» این قسمت ماجرا را ریزبینانه بررسی می‌کند. آنچه در این وبینار می‌آموزید، برآمده از صدها تجربۀ سیدحمید حیدری‌ثانی است در یادداشت‌گذاری برای نویسندگان و هزاران خطایی که شاهدش بوده است. شما حاصل سال‌ها تجربۀ تعاملی با نویسندگان را نظام‌مند و با شواهد متعدد در یک وبینار به دست می‌آورید. حتی اگر ویراستار هم نباشید، صدها نکته در این جلسه خواهید آموخت که به شما کمک می‌کند بهتر از ورد استفاده کنید، بهتر با همکارانتان تعامل کنید، بهتر پروژه‌های اشتراکی‌تان را پیش ببرید و... .
سیدحمید حیدری‌ثانی، ویراستار پرکار و پرسابقه با تجربۀ حدود ۱۹،۸۰۰،۰۰۰ واژه ویرایش و مدیر رسانهٔ «خانۀ ویراستار»، در وبینار «اصول گفت‌وگوی ویراستارانه»، به بخشی از این مهارت‌ها می‌پردازد و می‌کوشد دربارۀ تعامل حرفه‌ای ویراستار با نویسندگان صدها نکته را نظام‌مند به شما عرضه کند. هم فال است و هم تماشا!
سرفصل‌ها
- چرا باید با نویسنده تعامل کنیم؟ با سایر عوامل نشر چه؟
- در چه زمینه‌هایی به گفت‌وگو با نویسنده نیاز داریم؟
- چگونه در جایگاه موجودی ایرادگیر قرار نگیریم؟
- دربارۀ چه‌چیزهایی می‌توانیم کامنت بگذاریم؟
- لحن کامنت‌هایمان را چطور تنظیم کنیم؟
- میزان مطلوب کامنتها چقدر است؟
- چگونه در ورد کامنت‌گذاری کنیم؟
- چطور کامنتها را اعمال کنیم؟
- ساختار کامنت چگونه است؟
- کی و کجا کامنت بگذاریم؟
- پرسش‌وپاسخ.
این وبینار برای من مناسب است؟
اگر ویراستار یا سرویراستار یا نوویراستار هستید و می‌خواهید تعاملات ویراستارانه‌تان با نویسنده، مترجم، ناشر یا سرویراستار را بهبود ببخشید و در نتیجه در کارتان حرفه‌ای‌تر باشید، این وبینار برایتان مناسب است.
با ثبت‌نام در وبینار چه چیزهایی دریافت می‌کنم؟
- امکان حضور در وبینارِ زنده، در موعد مقرر، همراه با اطلاع‌رسانی و یادآوری‌های دقیق ایمیلی و پیامکی
- امکان دریافت فایل‌های ارائه و تکمیلی وبینار
- امکان دسترسی به ویدئوی وبینار
چطور در وبینار ثبت‌نام کنم؟
کافی است روی دکمۀ «ثبت‌نام در وبینار» کلیک کنید و پیش بروید.
اگر شرکت کردم و از محتوای وبینار راضی نبودم چه کنم؟
تا یک روز پس از پایان وبینار می‌توانید به پشتیبانی یادِمی یک پیام بفرستید و مبلغ پرداختی‌تان را پس بگیرید. به همین راحتی.
سؤال‌های پرتکرار
دیدگاه‌ها دربارۀ این وبینار
برای ثبت دیدگاه لطفاً وارد حساب کاربریات شو.
رعنا نوروزی
9-1-1402
وقت به‌خیر.
یکسال گذشته است و من تازه این نشست را دیدم؛ باوجود این نشست پر از تجربه و پرنکته بود. ابتدا نشست «آداب ویراستاری» را دیدم و بعد هم این نشست را. هردو نشست پر از تجربه‌های سودمند و اثرگذار است. چند نکته ذهنم را به خودش مشغول کرده است: 1. در طول نشست از تعامل نویسنده با ویراستار صحبت کرده‌اید؛ حال آنکه معمولاً در مؤسسات نشر ما ویراستارها با «ویراستاران ارشد» یا «سرویراستاران» ارتباط داریم. چگونه «سر ویراستاران» را قانع کنیم که باید با نویسنده مرتبط باشیم؟ 2. در این یکسال تجربۀ کاری‌ام، به‌طور جدی کار ویرایش را از سال 1399 شروع کردم (البته سال‌های قبل هم جسته‌گریخته کار ویرایش را می‌پذیرفتم)، انواع کامنتها را گذاشته‌ام؛ از کامنت‌های احترام‌آمیز تا کامنت‌های درحال عصبانیت و طنزآمیز. 3. در وبینار توضیح دادید که ما باید «برند شخصیمان» را پیدا کنیم. به این برندسازی شخصی چگونه دست پیدا کنیم؟ 4. دربارۀ آن مثالی که زدید و گفتید تا ویراستار مفهوم جمله را درک نکرده باشد، نباید در جمله دست ببرد. به‌نظرم برای جلوگیری از ابهام باید نام کامل و نام نویسنده بیاید. 5. ای‌کاش نشست‌هایی برگزار می‌کردید دربارۀ تعامل با کارفرما قبل از شروع به کار دربارۀ موضوعات مختلفی چون مناسبات مالی، حق معنوی ویراستار، چگونه اعتمادبه‌نفس داشته باشیم، چگونه یک کار را قبول کنیم و... . درپایان تشکر می‌کنم از آقای حیدری‌ثانی برای بیان تجربه‌هایشان در این راه. همچنین گروه یادمی برای برگزاری چنین نشست‌هایی.
۱. ارتباط شما با نویسنده، از زمان جذب پروژه و در طی فرایند انعقاد قرارداد شروع می‌شود و تا زمان پایان کار و تحویل آن و حتی بعد از چاپ اثر ادامه دارد. البته این «شما» به‌معنای شخص شمای ویراستار نیست. اگر کار دارد در قالب مؤسسۀ ویرایش یا تیم ویرایش یک انتشارات انجام می‌شود، آن مؤسسه یا سرتیم ویرایش، یعنی همان سرویراستار، عهده‌دار آغاز و انجام این تعامل است و شما نیز با ایشان در تعامل هستید و مطابق نظر ایشان پیش خواهید رفت. در این حالت، معمولاً بازخوردی که به سرویراستار می‌دهید و کامنت‌هایی که می‌گذارید، همان مسیر تعامل شما با نویسنده است.
۲. نمونه‌های کامنت‌هایتان را در همین جا بگذارید تا دیگر شرکت‌کنندگان در وبینار از تجربه‌هایتان استفاده کنند.
۳. کارنامه‌تان را تکمیل کنید و سوابقتان را در معرض قرار دهید. در یکی از شبکه‌های مجازی صفحه‌ای داشته باشید یا وبلاگی برای خودتان دست‌وپا کنید و این رزومه را پیش چشم مخاطبان قرار دهید.
۴. خاطرم نیست کدام مطلب را می‌گویید. به هر حال متشکرم.
۵. متشکرم بابت پیشنهادهایتان. امیدوارم عزیزان دست‌اندرکار یادمی دربارۀ این موضوعات هم برنامه‌هایی را در نظر بگیرند.
1. سپاسگزارم. گاهی اوقات نظر ما «ویراستارها» با نظر «سرویراستارها» متفاوت است؛ درحالی‌که به نظر مؤلف یا مترجم نزدیک است. برای رفع این اختلاف چه باید کرد؟
2. بله. به یاد می‌آورم که در یکی از کارهای ویرایشی، در حوزۀ مهندسی کامپیوتر، اتفاقی پیش آمد که عصبانی و ناراحت شدم، برای سرویراستار کامنت گذاشتم و با لحن نسبتاً بدی برایشان نوشتم: «این دیگر چه کتابی است، نه جمله‌بندی درستی دارد نه محتوای ارزشمندی». بعد از چند ساعت که دیگر آرام شدم، کامنت را با این عنوان تغییر دادم: «سرویراستار محترم، به نظر می‌رسد که این جمله با محتوای گفته‌شده، متفاوت است، لطفاً بررسی کنید.»
یا
در همان کار، جمله‌ای برایم نامفهوم بود و بدون اینکه پیشنهادی بدهم، تنها نوشتم: «جمله مبهم است» و برایشان فرستادم. ایشان هم در جواب گفتند: «خیر. جمله روشن است.»
یا در کار دیگری
معنای کلمه‌ای را نمی‌دانستم و بعد از آنکه در لغت‌نامه‌ها جست‌وجو کردم و معنی آن لغت را نیافتم، برایشان کامنت گذاشتم و گفتم: «معنای این کلمه را نمی‌دانم.» دقیقاً به من گفتند: «خب. لطفاً برو بگرد.» بعد از اینکه کامنت ایشان را دیدم، کاملاً روشن برای نویسنده کامنت می‌گذارم.
3. چه پیشنهاد جالبی. بله. حتماً این کار را انجام می‌دهم.
4. متأسفانه مثالش را فراموش کرده‌ام؛ ولی در یادم باقی مانده است که باید نام کامل نویسنده با نام‌خانوادگی‌اش آورده می‌شد.
5. بله. کمتر در این موضوع‌ها در صنعت نشر ایران صحبت شده است. کسانی که در این حرفه کار می‌کنند، با تجربه‌های شخصی‌شان است که سعی می‌کنند این مسائل را حل کنند.
سپاسگزارم از شما جناب حیدری‌ثانی و آرزوی توفیق برای تیم یادمی.
موفق باشید.
این کلاس هم با همان کیفیت اصیل آموزش‌های «ویراستاران» بود:
- مباحث نو بود؛ از ناگفته‌ها و کمترگفته‌های ویراستاری؛
- آموزه‌ها واقعی و تجربه‌شده بود و برای مخاطب، کاربردی و به‌دردبخور؛
- نظم مطالب از نظر ظاهری و محتوایی، لذت‌بخش و اطمینان‌بخش بود، به قول دوستان «کار تمیزی بود.»
ارائه‌دهنده
مشارکت‌کننده
